Święty Łukasz: życie, ewangelia, symbol, modlitwy
Troskliwe serce, precyzyjny umysł
Łukasz, poganin nawrócony przez świętego Pawła, najpierw towarzyszył mu w Azji Mniejszej, a następnie aż do końca - w godzinie męczeństwa w Rzymie, gdzie Paweł poniósł śmierć przez ukrzyżowanie. Wcześniej, w Efezie, troskliwy i subtelny Łukasz otrzymał od samej Maryi Dziewicy jej wspomnienia o dzieciństwie Jezusa. Był wykształconym lekarzem, człowiekiem precyzyjnego umysłu, a zarazem pokornego i współczującego serca. To on spisał trzecią z Ewangelii, zwaną także Ewangelią Miłosierdzia. Zatroskany o autentyczność, niczym prawdziwy historyk, odnotował również wydarzenia z życia Kościoła aż do pierwszego pobytu św. Pawła w Rzymie. To jemu zawdzięczamy Dzieje Apostolskie.
(Odkryj innych świętych w przewodniku po świętych na Hozanie).
Biografia świętego Łukasza
Łukasz urodził się w Antiochii w szlacheckiej, pogańskiej rodzinie pochodzenia greckiego. Po bardzo gruntownych studiach został lekarzem. Spotkał apostoła św. Pawła, który zwiastował mu Dobrą Nowinę. Poruszony jego płomiennymi słowami, Łukasz porzucił cały swój majątek, by pójść za Chrystusem - rezygnując z leczenia ciał, stał się lekarzem dusz. Przez 18 lat był towarzyszem Pawła, aż do jego męczeńskiej śmierci w Rzymie w 67 roku. Byli tak sobie bliscy, że w swoich listach św. Paweł nazywa Łukasza umiłowanym (Kol 4,14). Razem głosili Ewangelię, dzielili te same trudy, prześladowania i rozbitki. Od Pawła Łukasz nauczył się sztuki głoszenia - idąc jego śladem - prowadził narody do miłości Boga. Po śmierci wielkiego Apostoła, Łukasz kontynuował swoją misję we Włoszech, Galii, Dalmacji i Macedonii. Przelał krew za wiarę, umierając śmiercią męczeńską w wieku 84 lat. Po jego śmierci z grobu św. Łukasza zaczęła wypływać cudowna ciecz, która - używana z wiarą - leczyła choroby oczu. W ten sposób Łukasz kontynuował leczenie także po śmierci. Święty Łukasz jest czczony 18 października jako patron lekarzy i malarzy.
Łukasz jest autorem jednej z czterech Ewangelii - pozostałymi są św. Mateusz, św. Marek i św. Jan - oraz autorem Dziejów Apostolskich, w których przedstawia historię początków życia Kościoła. Święty Łukasz dobrze znał Matkę Bożą, a jego Ewangelia odzwierciedla głęboką cześć, jaką ją darzył - to jej poświęcił początek swojej Ewangelii.
Ewangelia według św. Łukasza
Z natchnienia Ducha Świętego i dzięki swoim niezaprzeczalnym osobistym zdolnościom, św. Łukasz napisał Ewangelię, która nosi jego imię. Jako lekarz, patrzył na napotkane choroby z naukową precyzją i dokładnie je nazywał. Doświadczony w kontakcie z ludzkim cierpieniem i nędzą, potrafił je zrozumieć i współczuć im. Święty Łukasz nazywany jest „pisarzem miłosierdzia Chrystusa”, ponieważ w swojej Ewangelii szczególnie uwydatnia wydarzenia ukazujące dobroć Pana: syna marnotrawnego, dobrego Samarytanina, zagubioną owcę, grzesznicę, której przebaczono, czy dobrego łotra. Łukasz przywiązuje dużą wagę do obecności kobiet - wspomina o nich czterokrotnie częściej niż inni ewangeliści.
Ewangelia Łukasza ma szczególną wartość, ponieważ zawiera tzw. „Ewangelie dzieciństwa”, czyli opisy wydarzeń związanych z Wcieleniem i okresem poprzedzającym publiczną działalność Jezusa. To właśnie św. Łukasz jako jedyny opowiada o Zwiastowaniu, Nawiedzeniu św. Elżbiety, czy Bożym Narodzeniu - scenach rozważanych w radosnych tajemnicach różańca.
Poznaj różaniec i modlitwę różańcową, w której kontemplowane są sceny opisane przez św. Łukasza.
Dziedzictwo świętego Łukasza
Symbol i prezentacja świętego Łukasza
Ewangelista Łukasz jest symbolizowany przez woła. To zwierzę ofiary, a Ewangelia Łukasza rozpoczyna się od wzmianki o kapłanie składającym ofiary Panu w Świątyni Jerozolimskiej. Tym kapłanem jest Zachariasz, ojciec św. Jana Chrzciciela. Każdy z ewangelistów przedstawiany jest przez symbol odpowiadający pierwszym stronom jego Ewangelii: Mateusz - anioł; Marek - lew; Jan - orzeł. Symbole te pochodzą również z wizji proroka Ezechiela, w której każde z czterech zwierząt miało cztery twarze i cztery skrzydła.
Symbol woła dobrze odpowiada ewangeliście Łukaszowi, ponieważ - podobnie jak wół, który przeżuwa pokarm - Łukasz „przeżuwał” i powtarzał słowa Jezusa, by dobrze przyswoić Jego naukę. To on właśnie podkreśla tę istotną cechę u Matki Bożej, pisząc: „Maryja zachowywała wiernie wszystkie te sprawy w swoim sercu.”
Święty Łukasz i sztuka
Już od młodości Łukasz przejawiał talent malarski i ćwiczył się w nim w wolnych chwilach. Tradycja przekazuje, że poprosił Najświętszą Maryję Pannę o pozwolenie, by namalować Jej portret. Wykonał trzy obrazy przedstawiające Matkę Bożą z Dzieciątkiem. Gdy je ukończył, przedstawił je Matce Bożej, a Ona pobłogosławiła je, mówiąc: „Moja łaska zawsze będzie z tymi wizerunkami.” W wielu miejscach czci się ikony Matki Bożej przypisywane św. Łukaszowi - są to słynne Madonny św. Łukasza. Później św. Łukasz przedstawiał również świętych apostołów, przekazując rodzącemu się Kościołowi pierwsze ikony.
Święty Łukasz jest patronem malarzy i rzeźbiarzy.
Święty Łukasz - patron lekarzy
Święty Łukasz bardzo wcześnie został wybrany patronem lekarzy i pracowników medycznych. W średniowieczu wszystkie cechy i korporacje zawodowe oddawały się pod opiekę patrona. Św. Łukasz sam był lekarzem, więc naturalnie został wybrany przez lekarzy na swojego patrona. Od XIII wieku, Francja miała tradycję, według której studenci pierwszego roku studiów medycznych rozpoczynali rok akademicki 18 października, w dniu św. Łukasza, i – aż do rewolucji francuskiej – organizowano wielkie uroczystości, aby to uczcić.
Modlitwa za wstawiennictwem świętego Łukasza, dla służby zdrowia
Panie Jezu,
Ty, który objawiłeś nam Miłosierdzie Ojca przez lekarza i ewangelistę św. Łukasza, spraw, abyśmy byli dobrymi Samarytanami, gotowymi przyjąć, leczyć i pocieszać chorych i rannych, których stawiasz na naszej drodze.
Pomóż nam w każdym z nich dostrzec cechy Twojej Boskiej Twarzy - Ty, który zapraszasz nas do praktykowania miłości Boga i bliźniego w jednym geście; Ty, który leczyłeś cudzoziemca w szabat; Ty, który pozwoliłeś, by Cię dotykano i byłeś blisko każdego.
Daj nam odwagę, aby bronić życia - od poczęcia aż do naturalnego końca - i zachowywać godność każdego człowieka, szczególnie najsłabszych.
W zgiełku wojny i zmęczeniu nocy na służbie, niech Duch Twój oświeca nasze serca i prowadzi nasze dłonie.
Obdarz nas także mądrością i wiedzą, byśmy postawili trafne diagnozy i znaleźli adekwatne terapie.
Błogosław nasze służby i misje; rozświetl nasze nauczanie i nasze badania.
Ponad wszystko - przekaż nam łaskę uznania, że to my sami jesteśmy tym zranionym przy drodze. To Ty, Panie Jezu, nie przestajesz przychodzić nam naprzeciw i troszczyć się o nas. To Ty wsadzasz nas na swoje bydle i przyjmujesz nas w swoim Kościele - polowym szpitalu otwartym dla wszystkich.
Przez wstawiennictwo świętego Łukasza, naszego patrona, pobłogosław Służbę Zdrowia Sił Zbrojnych i spraw, abyśmy - po osobistym spotkaniu z Tobą i służbie cierpiącym braciom - poznali radość, kochali i byli kochani w Twojej wieczności miłości, światła i pokoju.
Amen.
(modlitwa autorstwa bp Antoine de Romanet za Służbę Zdrowia Sił Zbrojnych, tłumaczenie z francuskiego)
Módlcie się za sprawą świętego Łukasza z Hozaną
Hozana zaprasza was do podążania śladami św. Łukasza, przyjmując słowo Boże, rozważając je i żyjąc nim.
