Tomasz z Akwinu urodził się w 1225 roku na zamku Roccasecca koło Akwinu we Włoszech. Syn szlachetnej neapolitańskiej rodziny, kształcił się u benedyktynów z Monte Cassino, a następnie na uniwersytecie w Neapolu, gdzie szybko został zauważony za swoją pobożność i inteligencję. W wieku osiemnastu lat postanowił wstąpić do Braci Kaznodziejów, zakonu żebraczego założonego przez św. Dominika. Jego rodzina nie pochwaliła tego wyboru i postanowiła porwać Tomasza, by trzymać go w zamknięciu. Dopiero rok później został uwolniony i mógł realizować swoje powołanie, stając się w 1244 r. dominikaninem. Tomasz wyjechał kontynuować studia w Paryżu, a następnie w Kolonii, gdzie jego nauczycielem był św. Albert Wielki, kolejna wielka postać duchowa średniowiecza. Koledzy z klasy nazywali go "wielkim milczącym wołem". Jego nauczyciel szybko jednak dostrzegł wyjątkowy talent ucznia i przepowiedział, że "kiedy tylko ten wół zaryczy, usłyszy go cały świat". Obdarzony genialnymi zdolnościami intelektualnymi Tomasz został z kolei profesorem teologii w Paryżu, w katedrze dominikańskiej. W tym czasie zaczął pisać swoje dzieła, a w 1257 roku, gdy został doktorem, jego sława rosła i rozprzestrzeniała się na całą Europę.
Na prośbę papieży Tomasz wiele podróżował, ale to studiom poświęcał najwięcej czasu. Z zapałem czytał homilie na temat Ewangelii św. Mateusza autorstwa św. Jana Chryzostoma. Tomasz był także wielkim kontemplatykiem, żyjącym z pokornym posłuszeństwem regułą braci. W ciągu ostatnich dziewięciu lat życia brat Tomasz przedstawił swoją myśl w wielkich dziełach, takich jak Summa Theologica, która stanowi jego arcydzieło.
Ostatnie miesiące życia Tomasza naznaczone były tajemniczym klimatem. Pod koniec 1273 roku woła swojego wielkiego przyjaciela i sekretarza, aby powiedzieć mu, że musi przerwać wszelką pracę, ponieważ otrzymał boskie objawienie podczas Mszy Świętej. Uświadomił sobie wtedy, że wszystko, co do tej pory napisał, było tylko "kupą słomy". Niedługo potem, w drodze na wielki sobór 1274 r. w Lyonie, Tomasz zmarł w klasztorze Fossanova 7 marca 1274 r. Został kanonizowany w 1323 r. przez papieża Jana XXII.
28 stycznia 1369 roku relikwie świętego Tomasza zostały przewiezione do Tuluzy, gdzie do dziś mogą być czczone. Ta data, 28 stycznia, została wybrana jako święto św. Tomasza z Akwinu. Święty Tomasz został ogłoszony doktorem Kościoła w 1567 roku. W 1880 roku papież Leon XIII, wielki miłośnik św. Tomasza i promotor studiów tomistycznych, ogłosił go patronem szkół i uniwersytetów katolickich.
Poznaj innych świętych Doktorów Kościoła: Augustyna z Hippony, Grzegorza z Nazjanzu, Bazylego z Cezarei, Jana Damasceńskiego, św. Bonawenturę, św. Alfonsa z Liguori, itd.
Jan Paweł II przypomniał w swojej encyklice, że św. Tomasz z Akwinu "zawsze był słusznie proponowany przez Kościół jako mistrz myśli i wzór poprawnego zajmowania się teologią", a Sobór Watykański II wyraźnie zaleca studiowanie jego myśli. Po św. Augustynie Tomasz z Akwinu jest cytowany w Katechizmie Kościoła Katolickiego częściej niż ktokolwiek inny, w sumie 61 razy. Benedykt XVI słusznie przypomina nam, że "głębia myśli św. Tomasza z Akwinu wynika z jego żywej wiary i żarliwej pobożności"; zwłaszcza, że św. Tomasz darzył wielką czcią Eucharystię.
Myśl filozoficzna św. Tomasza zbudowana jest na jego głębokiej znajomości Arystotelesa i mistrzów greckich, a także na dogłębnym opanowaniu Biblii i Ojców Kościoła. W tym czasie przedchrześcijańska myśl Arystotelesa została właśnie odkryta na nowo, przyciągając ludzi swoją świetlaną filozofią, ale też budząc chrześcijańską nieufność wobec tej pogańskiej myśli. Św. Tomasz umiał stworzyć wyważoną syntezę między Arystotelesem a św. Augustynem, godząc rozum i wiarę. Św. Tomasz pokazał, że między wiarą chrześcijańską a rozumem istnieje naturalna harmonia. Jego myśl, która była nowa, okazała się bardzo owocna, kształtując kulturę następnych wieków. Oto kilka pięknych cytatów świętego Tomasza z Akwinu, które odzwierciedlają jego filozofię:
Dorobek literacki św. Tomasza z Akwinu jest niezmiernie bogaty i obejmuje m.in.
Stwórco niewysłowiony, któryś ze skarbów swej mądrości ustanowił trzy hierarchie Aniołów i w cudowny sposób umieścił je nad niebem empirejskim, a cały świat najpiękniej urządził:
Ty, który zwan jesteś prawdziwym źródłem światła i mądrości oraz przyczyną wszystkiego - racz wlać w ciemność mojego umysłu promyczek Twej światłości, aby usunął podwójną ciemność, w której się narodziłem - grzech i niewiedzę.
Ty, który rozwiązujesz języki dzieci, poucz mój język i wlej w wargi moje łaskę Twojego błogosławieństwa. Daj mi ostrość poznania, zdolność zapamiętywania, umiejętność i łatwość uczenia się, głębokość rozumienia i obfitą łaskę mowy. Poucz mnie na początku mej pracy, kieruj jej postępem, dopełnij i wykończ jej owoc.
Ty, który jesteś prawdziwym Bogiem i człowiekiem, który żyjesz i królujesz na wieki wieków. Amen.
Udziel mi, proszę, woli, która Cię szuka, mądrości, która Cię znajduje, życia, które Ci się podoba, wytrwałości, która cierpliwie czeka na Ciebie, i ufności, która ostatecznie Cię posiądzie.