You are here:
Święty Bazyli

Święty Bazyli

Żywot Bazylego z Cezarei

Bazyli przychodzi na świat w 330 roku w Cezarei Kapadockiej, na terenie współczesnej Turcji, w rodzinie praktykujących chrześcijan. To od nich uczy się wiary. Wśród jego najbliższych są i inni święci: jego brat, Grzegorz z Nyssy również zostanie „Ojcem Kapadockim”, a jego siostrą jest święta Makryna Młodsza. Pomimo tego, Bazyli zostaje ochrzczony dopiero w wieku 25 lat. Studiuje najpierw w Cezarei, a potem w Konstantynopolu i Atenach. To tam poznaje i zaprzyjaźnia się z przyszłym Grzegorzem z Nazjanzu, który tak jak on, pochodzi z Kapadocji. Około 356 roku, Bazyli powraca do swojego rodzinnego miasta, gdzie zostaje retorem. Jednak dość szybko zaczyna mu doskwierać brak satysfakcji związany z tym wyborem i postanawia zmienić ścieżkę życiową i poświęcić się Bogu. Sam mówi: „Pewnego dnia, jakby budząc się z głębokiego snu, zwróciłem się ku cudownemu światłu prawdy Ewangelii… i zapłakałem nad moim nędznym życiem”. Odtąd Bazyli  prowadzi życie przepełnione modlitwą i słucha Słowa Bożego. Zafascynowany ascezą, wyrusza na podróż przez Syrię, Egipt, Palestynę i Mezopotamię, by spotkać z tamtejszych mnichów. Po powrocie oddala się, by żyć w samotności i pokutować. Zyskuje wielu uczniów, dla których zakłada klasztory.

W 364 roku biskup Cezarei, Euzebiusz, zauważa, że Bazyli świetnie radzi sobie z administracją założonego przez siebie zakonu. Ponieważ potrzebuje dobrych księży, namawia go do przyjęcia święcenia kapłańskiego. W 370 roku to Bazyli zostaje biskupem Cezarei i pełni tę funkcję przez następnych osiem lat, walcząc z powszechną w tamtych czasach herezją. Głęboko poruszony losem ubogich i chorych, zakłada hospicja i szpitale. Biskup Bazyli działa na rzecz zbliżenia kościołów Wschodnich i Zachodnich. Równolegle prowadzi intensywną działalność teologiczną i literacką. Żyjąc w bólu i ascezie, Bazyli umiera 1 stycznia 379 roku w wieku niespełna 50 lat.

Święty Bazyli zostaje ogłoszony Doktorem Kościoła w 1568 roku przez papieża Piusa V. Jest obiektem ważnego kultu w Kościele Zachodnim, a jego święto przypada na 2 stycznia. Kościół Wschodni uznaje go za jednego z największych doktorów ekumenicznych. W liturgii bizantyjskiej jest określany jako „światło Kościoła” i nazywany „wielkim” ze względu na swoją doktrynę i mądrość. Święty Bazyli jest patronem Kapadocji, administracji szpitalnej, reformatorów i zakonu bazylianów. Jest też świętym patronem Rosji. To jemu poświęcona jest słynna katedra wstawiennictwa Najświętszej Bogurodzicy, zwana również katedrą świętego Wasyla na Placu Czerwonym w Moskwie.

Odkryj historię innych świętych Ojców Kościoła, takich jak święty Grzegorz z Nazjanzu czy świętego Augustyna.

Duchowość Bazylego z Cezarei

Święty Bazyli jest wielkim teologiem i ojcem duchowym. Jest znany za swój wkład w rozwój teologii świętej Trójcy, który był odpowiedzią dla tych, którzy nie uznali boskości Ducha Świętego. Święty Bazyli podkreśla, że Duch Święty także jest Bogiem i należy go czcić na równi z Bogiem Ojcem i Synem.

Dzieła świętego Bazylego

Święty Bazyli był szczególnie doceniany przez współczesnych za literacki kunszt swoich dział i klarowność wypowiedzi. Talent mówcy zapewnił mu szeroką publiczność jeszcze za życia. Bazyli Wielki, mimo bycia wymagającym autorem, pozostawił po sobie pisma niezwykłej wartości. Wśród najważniejszych z nich wyróżniamy:

  • Wybór homilii i kazań, najsłynniejsze z nich mówi o sześciu dniach stworzenia opisanych w Księdze Rodzaju.
  • Listy. Wybór: to w nich święty Bazyli pozostawia wytyczne dotyczące dogmatu, moralności czy ascezy.
  • O Duchu Świętym: to tu święty Bazyli wyraża swoje przemyślenia na temat Ducha Świętego jako trzeciej osoby Trójcy Świętej.
  • Pisma ascetyczne. Reguły dłuższe. Reguły krótsze. - w tej formie święty Bazyli odpowiada na pytania zadawane mu przez braci. To na ich podstawie zostały stworzone reguły zakonów, na przykład Reguła świętego Benedykta.

Dziedzictwo Bazylego Wielkiego

Święty Bazyli wywarł ogromny wpływ w wielu dziedzinach:

  • Organizacja życia klasztornego. Święty Bazyli zakłada liczne zgromadzenia i wspólnoty chrześcijańskie poświęcone Bogu, to pierwsze klasztory. To jemu zawdzięczamy wiele z istotnych zasad życia zakonnego: modlitwę liturgiczną, medytację Pisma Świętego, częste przystępowanie do sakramentów, pracę manualną i działania charytatywne. To wszystko składa się na Regułę świętego Bazylego, która skupia się na poszanowaniu cnót posłuszeństwa i braterskiej miłości. Wielu starożytnych ustawodawców również czerpało inspirację z jego doświadczenia. Święty Benedykt uważał Bazylego za swojego mistrza i czerpał z jego nauk oraz Biblii tworząc własną regułę.
  • Forma liturgii. Bazyli był wyjątkowo mądrym reformatorem liturgicznym. Pozostawił po sobie piękną modlitwę eucharystyczną i zachęcał do psalmodii i ponownego zainteresowania się Psalmami jako formą uwielbienia.
  • Nauczanie moralności i doktryny chrześcijańskiej. Bazyli walczył z herezją poprzez nauki Kościoła i wiary.
  • Idee społeczne: Bazyli wielokrotnie podkreślał równość ludzi w obliczu Boga, godność osobistą i obowiązek udzielania sobie wzajemnego wsparcia.