Nieszpory są jedną z głównych modlitw w Liturgii Godzin. Jest to wieczorny odpowiednik Jutrzni. Liturgia Godzin, niegdyś zarezerwowana osobom konsekrowanym, jest obecnie odmawiana przez wielu świeckich, zwłaszcza od czasu Soboru Watykańskiego II. Niezależnie od języka czy kraju, pozostaje ona taka sama i pozwala na jedność Kościoła katolickiego w codziennej modlitwie.
“K. † Boże, wejrzyj ku wspomożeniu memu.
W. Panie, pośpiesz ku ratunkowi memu.”
Tym dialogiem rozpoczynamy Nieszpory, czyli wieczorne nabożeństwo. Słowo "Nieszpory" pochodzi od łacińskiego vesper, co oznacza "wieczór". Nieszpory to wieczorna modlitwa Liturgii Godzin. Jest to czas dziękczynienia za kończący się dzień, za wszystko, co zostało nam dane, za wszystkie łaski, którymi zostaliśmy obdarzeni. Modlitwa ta pozwala nam również przedstawić Bogu wykonaną pracę i prosić Go, aby ją dopełnił, ponieważ jest ona zawsze niedoskonała.
Nieszpory składają się z hymnu, kilku psalmów i czytania, w których dziękuje się Bogu za dobro, jakim obdarzył nas w ciągu dnia. Dokonujemy przeglądu naszego dnia, prosimy o przebaczenie za przewinienia i powierzamy Panu nocny odpoczynek.
Nieszpory to najczęściej odmawiana modlitwa wieczorna na świecie: zgodnie z regułą św. Benedykta każdy klasztor, kapłan, wspólnota zakonna czy osoba konsekrowana zobowiązuje się do odmawiania liturgii godzin. Zasadniczymi modlitwami są Jutrznia i Nieszpory, ale liturgię tę wzbogacają także inne oficja: modlitwa przedpołudniowa Tertia ok. godz. 9.00, po Jutrzni, modlitwa południowa Sexta ok. godz. 12.00, modlitwa popołudniowa Nona ok. godz. 15.00, a po Nieszporach - Kompleta, podczas której odmawia się słynny kantyk Symeona. Jutrznia odpowiada wschodowi słońca, a nieszpory - jego zachodowi. Czasami Tertia, Sexta i Nona są połączone w oficjum zwane “modlitwą w ciągu dnia” i stanowią część Liturgii Godzin wraz z Godziną Czytań. Nieszpory to piękna modlitwa, zwykle odmawiana we wspólnocie, ale można ją również odmawiać samemu lub w gronie rodzinnym!
Oficjum rozpoczyna się wersetami wprowadzającymi:
“Boże, wejrzyj ku wspomożeniu memu.
Panie, pośpiesz ku ratunkowi memu.
Chwała Ojcu i Synowi, i Duchowi Świętemu.
Jak była na początku, teraz i zawsze,
i na wieki wieków. Amen.”
Następnie czas na Hymn. Może być śpiewany lub recytowany, na stojąco. Każdego dnia jest inny. Rozpoczyna on nabożeństwo i śpiewa o błogosławieństwach Pana, wychwalając Jego cuda.
Po wezwaniu następuje psalmodia. Składa się ona z psalmu, kantyku, hymnu ze Starego Testamentu i psalmu uwielbienia, które są intonowane lub recytowane przez zgromadzonych. Wszystkie kończą się następującymi wersetami:
“Chwała Ojcu i Synowi,
i Duchowi Świętemu.
Jak była na początku, teraz i zawsze,
i na wieki wieków. Amen.”
Każdy psalm jest poprzedzony antyfoną, która jest wygłaszana przed psalmem i powtarzana na końcu psalmu przez całe zgromadzenie. Antyfona jest zwrotem dobranym zawsze stosownie do treści psalmu, lub do uroczystości dnia.
Po psalmach następuje krótkie czytanie tekstu biblijnego z Pisma Świętego. Czytanie to, podobnie jak Hymn i poprzednie psalmy, jest każdego dnia inne. Po zakończeniu czytania zwykle następuje chwila ciszy i medytacji, a także responsorium między czytającym a zgromadzeniem.
Ten Kantyk związany z nieszporami jest Pieśnią Maryi, zwaną po łacinie Magnificat. Jest to fragment Ewangelii, który śpiewa się na stojąco, a pochodzi z pierwszego rozdziału Ewangelii według św. Łukasza (42-55). Maryja przyjmuje zwiastowanie anielskie i postanawia natychmiast wyruszyć w drogę, aby odwiedzić swoją kuzynkę Elżbietę. Kiedy przybywa, dowiaduje się o jej ciąży, cieszy się, błogosławi ją i deklamuje pieśń, która stanie się słynnym Magnificat:
“Wielbi dusza moja Pana
i raduje się duch mój w Bogu, Zbawicielu moim.
Bo wejrzał na uniżenie swojej Służebnicy.
Oto bowiem odtąd błogosławić mnie będą wszystkie pokolenia,
Gdyż wielkie rzeczy uczynił mi Wszechmocny,
a Jego imię jest święte.
Jego miłosierdzie z pokolenia na pokolenie
nad tymi, którzy się Go boją.
Okazał moc swego ramienia,
rozproszył pyszniących się zamysłami serc swoich.
Strącił władców z tronu,
a wywyższył pokornych.
Głodnych nasycił dobrami,
a bogatych z niczym odprawił.
Ujął się za swoim sługą, Izraelem,
pomny na swe miłosierdzie,
Jak obiecał naszym ojcom,
Abrahamowi i jego potomstwu na wieki.
Chwała Ojcu i Synowi,
i Duchowi Świętemu.
Jak była na początku, teraz i zawsze,
i na wieki wieków. Amen.”
Potem następują prośby, aby powierzyć Panu miniony dzień, ofiarować Mu owoce naszej pracy i modlić się za Kościół i świat. Następnie odmawia się Modlitwę Pańską, a potem błogosławieństwo na zakończenie dnia i odpoczynek w pokoju.
Nieszpory są codziennie inne, w zależności od okresu liturgicznego, tygodnia i dnia.
Hozana pozwala odkryć wiele chrześcijańskich propozycji duchowych, które zachęcą Cię do codziennej modlitwy. Naucz się - między innymi - intonować psalmy i przyzwyczajaj się do modlitwy psalmami.