„Panie Jezu Chryste, Synu Boży, zmiłuj się nade mną, grzesznikiem”.
Modlitwa Jezusowa, zwana również modlitwą serca, jest krótką inwokacją - wezwaniem Jezusa - szeroko rozpowszechnionym we wschodnich kościołach chrześcijańskich, zwłaszcza w kościele prawosławnym. Ta prosta, powtarzająca się modlitwa, pozwala nam się skupić i unikać rozproszenia. Może być środkiem przygotowującym nas do czasu medytacji, rozmowy serce w serce z Jezusem. Poprzez swoją formę i treść, prowadzi nas do pokornego zawierzenia Bogu. Siła tej modlitwy leży w jej prostocie i w tym, jak nas „uziemia”, to tu leży jej moc i ponadczasowość.
Modlitwa mistyczna, Modlitwa Jezusowa, pełniła ważną rolę w tradycji hezychastycznej, której celem było poszukiwanie pokoju i zjednoczenia z Bogiem.
Hezychaści zaczerpnęli tę praktykę od Ojców Pustyni. Jest ona odpowiedzią na zalecenie świętego Pawła, który w 1. Liście do Tesaloniczan (5:17) pisze: „nieustannie się módlcie!” Modlący się powtarza nieustannie krótkie zdanie, które wpasowuje w rytm oddechu:
„Panie Jezu Chryste, Synu Boży, zmiłuj się nade mną grzesznikiem!”
Praktyka ta uznaje wagę i moc przywoływania imienia Jezus i ma na celu nakierowanie modlącego się ku całkowitemu oddaniu się Jezusowi, naszemu Zbawicielowi.
Taka forma modlitwy owocuje wieloma łaskami. Według Orygenesa, jednego z Ojców Kościoła, żyjącego w III wieku: „Po dziś dzień, imię Jezusa koi dusze strapione, uwalnia od złych duchów i leczy choroby; wzywanie Go napełnia duszę swego rodzaju cudowną łagodnością; prowadzi na ścieżkę czystości moralnej; pobudza człowieczeństwo, wielkoduszność i szlachetność.”
W szerszym tego słowa znaczeniu, modlitwa serca polega na powtarzaniu krótkiej formuły - mogą to być słowa Modlitwy Jezusowej lub inne (Kyrie eleison, Abba, Ojcze, Jezus Chrystus, Jezus, itd.), które mają na celu wprowadzenie modlącego się w stan uważności na to co Bóg ma mu do powiedzenia, podobnie jak w przypadku medytacji chrześcijańskiej.
Powtarzanie sekwencji wpasowuje się w rytm wdechu i wydechu, naturalnie dzieląc dłuższą frazę na krótsze fragmenty, lub słowo na sylaby (np. Ab-ba, Je-zus). Modlitwa jest w ten sposób niesiona przez całe nasze ciało i staje się dzięki temu jeszcze bardziej intymna.
Warto zauważyć, że Modlitwa Jezusowa nie ma nic wspólnego z powtarzaniem magicznych zaklęć czy mantrą. Powtarzanie ma nam pomóc skoncentrować się na Bogu (a nie na nas samych) i otworzyć nasze serce na Jego łaskę oraz zawierzyć Jego woli.