Ewangelia Marka 5, 1-20: opętany Gerazeńczyk

Rozdział 5 Ewangelii według św. Marka jest osadzony w kontekście służby Jezusa w Galilei. Rozdział ten rozpoczyna się historią opętanego Gerazeńczyka. Poniżej przyjrzymy się pełnej relacji z wersetów od 1 do 20 w rozdziale 5 Ewangelii wg św. Marka. Następnie przyjrzymy się kontekstowi tego opisu, po czym zaproponujemy jego zarys. Następnie porównamy ten opis z innymi Ewangeliami synoptycznymi, a na koniec przyjrzymy się przesłaniom, jakie możemy wynieść z tej perykopy.

Pełny opis z Ewangelii według św. Marka 5, 1-20

« Przybyli na drugą stronę jeziora do kraju Gerazeńczyków. 

Ledwie wysiadł z łodzi, zaraz wybiegł Mu naprzeciw z grobów człowiek opętany przez ducha nieczystego. 

Mieszkał on stale w grobach i nawet łańcuchem nie mógł go już nikt związać. 

Często bowiem wiązano go w pęta i łańcuchy; ale łańcuchy kruszył, a pęta rozrywał, i nikt nie zdołał go poskromić. 

Wciąż dniem i nocą krzyczał, tłukł się kamieniami w grobach i po górach. 

Skoro z daleka ujrzał Jezusa przybiegł, oddał Mu pokłon i krzyczał wniebogłosy: «Czego chcesz ode mnie, Jezusie, Synu Boga Najwyższego? Zaklinam Cię na Boga, nie dręcz mnie!». 

Powiedział mu bowiem: «Wyjdź, duchu nieczysty, z tego człowieka». 

I zapytał go: «Jak ci na imię?» Odpowiedział Mu: «Na imię mi "Legion", bo nas jest wielu». 

I prosił Go na wszystko, żeby ich nie wyganiał z tej okolicy. 

A pasła się tam na górze wielka trzoda świń. 

Prosili Go więc: «Poślij nas w świnie, żebyśmy w nie wejść mogli». 

I pozwolił im. Tak duchy nieczyste wyszły i weszły w świnie. A trzoda około dwutysięczna ruszyła pędem po urwistym zboczu do jeziora. I potonęły w jeziorze. 

Pasterze zaś uciekli i rozpowiedzieli to w mieście i po zagrodach, a ludzie wyszli zobaczyć, co się stało. 

Gdy przyszli do Jezusa, ujrzeli opętanego, który miał w sobie "legion", jak siedział ubrany i przy zdrowych zmysłach. Strach ich ogarnął. 

A ci, którzy widzieli, opowiedzieli im, co się stało z opętanym, a także o świniach. 

Wtedy zaczęli Go prosić, żeby odszedł z ich granic.

Gdy wsiadł do łodzi, prosił Go opętany, żeby mógł zostać przy Nim. 

Ale nie zgodził się na to, tylko rzekł do niego: «Wracaj do domu, do swoich, i opowiadaj im wszystko, co Pan ci uczynił i jak ulitował się nad tobą». 

Poszedł więc i zaczął rozgłaszać w Dekapolu wszystko, co Jezus z nim uczynił, a wszyscy się dziwili. » (Marek 5,1-20)

Kontekst Marka 5,1-20

Ten biblijny opis (zwany perykopą) jest osadzony w ogólnym kontekście posługi Jezusa w Galilei, a dokładniej w kontekście uzdrowienia opętanego w Dekapolu. W Ewangelii według św. Marka rozdział 5 poświęcony jest uzdrowieniom: po perykopie o uzdrowieniu opętanego następuje kolejny opis uzdrowienia - kobiety cierpiącej na krwotok.

Ta historia przedstawia różne postacie i grupy:

• Uczniowie Jezusa:„Przybyli” w wersecie 1 odnosi się do Jezusa i jego uczniów. Uczniowie nie odgrywają dalszej roli w tej historii.
• Jezus: Jezus jest wyraźnie wspomniany od wersetu 2. Jest on ponownie wspomniany w wersetach 6 („Skoro z daleka ujrzał Jezusa”) i 7 („Czego chcesz ode mnie, Jezusie, Synu Boga Najwyższego?”). Potem w wersetach 12 (Go), 13 , 15, 17 (Go), 18 (Go), 19  i 20.
• Opętany z Gerasy: jest opisywany od wersetu 2 przez wyrażenie „człowiek opętany przez ducha nieczystego” (werset 2). Jest on głównym elementem tej historii.
• Wielka trzoda świń: były to nieczyste, demoniczne zwierzęta, jakie można było spotkać w pogańskim świecie.
• Duch nieczysty/duchy nieczyste/demony: “duch nieczysty” w wersecie 8, duchy nieczyste przez wyrażenie „legion” w wersecie 9, „duchy nieczyste” w wersecie 13.
• Pasterze świń: pasterze są opisani od wersetu 14. Są oni naocznymi świadkami utonięcia stada świń w morzu. “Uciekli i rozpowiedzieli to w mieście i po zagrodach”. Są również określani jako „ci, którzy widzieli” w wersecie 16.
• Gerazeńczycy: określani jako „ludzie” w wersecie 14. Są to mieszkańcy miasta Gerasa.

Plan tekstu Marka 5,1-20

Istnieje kilka możliwych planów. Oto jeden z nich:

1. Opętany z Gerasy: wersety 1-10
2. Uwolnienie opętanego: wersety 11-13
3. Świadectwo pasterzy dla mieszkańców Gerasy: wersety 14-17
4. Jezus wysyła byłego opętanego, aby złożył świadectwo: wersety 18-20

Porównanie Ewangelii według św. Marka 5, 1-20 z innymi Ewangeliami synoptycznymi

Ten biblijny opis uzdrowienia opętanego z Dekapolu w ewangelii Marka (5, 1-20) znajduje się również w ewangelii Mateusza (8, 28-34) i Łukasza (8, 26-39). Przyjrzyjmy się głównym różnicom.

• W pierwszym wersecie opisu, Marek i Mateusz używają czasownika „przybyć”, podczas gdy Łukasz używa czasownika „przypłynąć”.
• Mateusz odnosi się do przybycia Jezusa bez wspominania o jego uczniach: używa czasownika w liczbie pojedynczej, podczas gdy Marek i Łukasz używają czasownika w odniesieniu do Jezusa i jego uczniów.
• Mateusz odnosi się do krainy Gadareńczyków, podczas gdy Marek mówi o krainie Gerazeńczyków, a Łukasz Gergezeńczyków.
• Marek mówi o „człowieku opętanym przez ducha nieczystego” (werset 2), który przychodzi na spotkanie z Jezusem, podczas gdy Mateusz mówi o „dwóch opętanych” (Mt 8,28), a Łukasz o „człowieku, który był opętany przez złe duchy” (Łk 8,26).
• Wersety 7 u Marka i 28b u Łukasza są niemal identyczne, z tym samym pytaniem: „Czego chcesz ode mnie, Jezusie, Synu Boga Najwyższego”? W obu człowiek opętany błaga Jezusa, aby go nie dręczył („nie dręcz mnie!”). Z kolei u Mateusza to demony zwracają się do Jezusa: „Czego chcesz od nas, <Jezusie>, Synu Boży?” (werset 29).
• W ewangeliach Marka i Łukasza Jezus pyta człowieka: „Jak ci na imię?”, na co obaj ewangeliści odpowiadają „legion”, podczas gdy w Ewangelii Mateusza nie ma wzmianki o „legionie”.
• Wyrażenie „złe duchy” powtarza się u Mateusza (werset 31) i Łukasza (werset  33), podczas gdy Marek używa słowa „duchy nieczyste” (werset 13).
• To samo wyrażenie „trzoda ruszyła pędem po urwistym zboczu do jeziora” występuje u wszystkich trzech ewangelistów.
• Marek używa słowa „legion” w wersecie 15 („który miał w sobie "legion"”), podczas gdy Łukasz mówi o „złych duchach” w wersecie 35 („z którego wyszły złe duchy”).
• Marek i Łukasz zgadzają się co do tego, że Jezus wysłał byłego opętanego, aby złożył świadectwo w Dekapolu: jednak Marek używa słowa „Dekapol” (werset 20), podczas gdy Łukasz używa słowa „całe miasto” (werset 39).
• Marek używa słowa „Pan” w wersecie 19 („opowiadaj im wszystko, co Pan ci uczynił”), podczas gdy Łukasz odnosi się bezpośrednio do „Boga” w wersecie 39 („opowiadaj wszystko, co Bóg uczynił z tobą”).

Jakie przesłanie możemy wyciągnąć z Ewangelii Marka 5, 1-20?

Głównym przesłaniem tekstu jest to, że Jezus uzdrawia, wyzwala i ma ostateczne panowanie nad złem.

Można szczególnie zapamiętać następujące myśli:

• Autorytet Jezusa nad szatanem i duchami nieczystymi.
• Miłosierny Jezus może uzdrowić i uwolnić każdego, kto jest opętany.
• Jezus robi to, co może zrobić tylko Bóg
• Królestwo Boże jest tutaj
• Waga świadectwa i misji

Odkryj na nowo Ewangelię z Hozaną

Hozana, portal społecznościowy poświęcony modlitwie, pomaga na nowo odkryć Ewangelię i Słowo Boże dzięki licznym propozycjom modlitewnym. Odkryj je już dziś.